Wypowiedzenie pełnomocnictwa głównego a pełnomocnictwo substytucyjne

Korzystanie z usług radcy prawnego, bądź adwokata niejednokrotnie wymaga udzielenia prawnikowi pełnomocnictwa do działania w imieniu Klienta. Taka sytuacja zachodzi w szczególności w sprawach procesowych, gdzie stronę na sali sądowej reprezentuje zawodowy pełnomocnik (pełnomocnictwo procesowe).

Zakres pełnomocnictwa ogólnego w postępowaniu cywilnym

W sprawach cywilnych zakres udzielonego pełnomocnictwa określa art. 91 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do:

  1. wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jak też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy;
  2. wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;
  3. udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu;
  4. zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie;
  5. odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.

Czym jest pełnomocnictwo substytucyjne?

Z przepisów kodeksu postępowania cywilnego wynika, że osoba udzielająca ogólnego pełnomocnictwa procesowego musi liczyć się z tym, że działający w jej imieniu pełnomocnik może upoważnić do działania w jej imieniu także inne osoby, jeżeli dysponują one odpowiednimi kwalifikacjami. Pełnomocnictwo dalsze udzielane innym prawnikom określane jest pełnomocnictwem substytucyjnym. Pełnomocnictwo substytucyjne zawiera taki sam zakresu umocowania do działania w sprawie, jak pełnomocnictwo udzielone radcy prawnemu lub adwokatowi bezpośrednio przez Klienta.

Rozwiązanie takie jest bardzo praktyczne, gdyż pozwala np. na prowadzenie sprawy przez kilku prawników w ramach jednej kancelarii. Praktyka ta zabezpiecza interes Klienta oraz pozwala na zapewnienie sprawności i ciągłości postępowania.

Pełnomocnictwo substytucyjne, a wypowiedzenie pełnomocnictwa głównego

Zdarza się jednak, iż Klient podejmuje decyzję o zmianie pełnomocnika. Wówczas koniecznym jest wypowiedzenie pełnomocnictwa radcy prawnemu lub adwokatowi, z usług którego Klient chciałby zrezygnować i przekazanie tej informacji sądowi.

Co w takiej sytuacji dzieje się z pełnomocnictwami substytucyjnymi udzielonymi przez radcę prawnego lub adwokata (pełnomocnika głównego) innym prawnikom (pełnomocnikom substytucyjnym)?

Wydawałoby się, że skoro pełnomocnictwo substytucyjne jest udzielane bez udziału Klienta jedynie z woli pełnomocnika głównego to pełnomocnictwa substytucyjne wygasają wraz z wypowiedzeniem pełnomocnictwa głównego.

Odmienne jednak zdanie przyjął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 czerwca 2023 r., sygn. akt III CZP 120/22. Zdaniem Sądu, umocowanie pełnomocników substytucyjnych nie wygasa po wypowiedzeniu przez Klienta pełnomocnictwa głównego. Na skutek udzielenia pełnomocnictwa substytucyjnego powstaje relacja pomiędzy dalszym pełnomocnikiem a Klientem, w związku z tym ma ona samodzielny i niezależny charakter względem pełnomocnika głównego. Podmiotami powstałego stosunku pełnomocnictwa (substytucji) od chwili jego nawiązania jest wyłącznie Klient i ustanowiony w ten sposób dalszy pełnomocnik. Natomiast trwanie tej relacji nie jest zależne od losów pełnomocnictwa głównego.

Podsumowanie

Z punktu widzenia zarówno Klienta, jak i reprezentującego go pełnomocnika istotnym jest by w przypadku rozwiązania współpracy obie strony upewniły się, czy w danej sprawie pełnomocnik główny udzielał pełnomocnictw dalszych (substytucyjnych). Natomiast w sytuacji, kiedy pełnomocnictwa substytucyjne zostały udzielone, warto zadbać o to by  pełnomocnictwa substytucyjne również zostały wypowiedziane przy zakończeniu współpracy.

adwokat Anna Krankowska

Kategorie

Najnowsze artykuły

LEGAL MARKET DAY by TOMCZAK STANISŁAWSKI

15-03-2024

Radca prawny Sebastian Rudnicki zawitał do Poznania, żeby uczestniczyć w LEGAL MARKET DAY by TOMCZAK STANISŁAWSKI.

XV Kongres Prawników Spółek Giełdowych SEG

14-03-2024

Jak co roku Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych zorganizowało kongres, podczas którego poruszyło istotne zagadnienia z punktu widzenia prawników obsługujących spółki giełdowe.

XIV Konferencja Rynku Kapitałowego

11-03-2024

W dniach 6-9 marca 2024 r. trwało najważniejsze wydarzenie na rynku kapitałowym - XXIV Konferencja Rynku Kapitałowego organizowana w Bukowinie Tatrzańskiej przez Izbę Domów Maklerskich. Tegoroczna konferencja odbyła się pod hasłem: Ambicje Polski a potencjał ich realizacji – rynek kapitałowy w służbie gospodarki.

Zmiana dotycząca obowiązku składania zawiadomień o znacznych pakietach akcji

22-02-2024

Już 1 marca 2024 roku w życie wejdzie istotna zmiana w zakresie sposobu składania zawiadomień o znacznych pakietach akcji.

Wypowiedzenie pełnomocnictwa głównego a pełnomocnictwo substytucyjne

24-01-2024

Przepisy prawa cywilnego dopuszczają możliwość udzielania przez pełnomocnika głównego, dalszych pełnomocnictw procesowych radcom prawnym bądź adwokatom. Czy w związku z tym wypowiedzenie przez Klienta pełnomocnictwa głównego niesie za sobą skutek w postaci wygaśnięcia dalszych pełnomocnictw? Na pytanie to odpowiadamy w niniejszym artykule.